Chứng khoán trên mạng xã hội về vấn đề tiền đâu ra nhiều đến mức làm “ngộp” sàn chứng khoán? Chúng tôi cho rằng đây là nghi vấn, đồng thời cũng là biểu hiện bất ngờ của một số nhóm thảo luận chứng khoán trên mạng xã hội vào thời điểm HoSE ngừng giao dịch chiều 1/6, do thanh khoản tăng mạnh gây áp lực lên thị trường. bảo mật hệ thống. Nhiều tiền đổ vào cổ phiếu đến nỗi nó làm nghẽn hệ thống giao dịch. Thực tế, thời gian gần đây dịch càng bùng phát, tiền đổ vào thị trường chứng khoán càng nhiều.
Bất chấp những khó khăn do đại dịch Covid-19 gây ra, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn tiếp tục bùng nổ. Được đánh giá là “biểu đồ thử nghiệm” của nền kinh tế. Tuy nhiên, sự tăng trưởng nóng của thị trường chứng khoán thời gian gần đây có phải là tín hiệu đáng mừng, nhất là khi dòng tiền nhàn rỗi vẫn đang chảy mạnh, trong đó có chuyển dịch từ kênh gửi tiết kiệm…
Dòng tiền tạo lập kỉ lục này tới kỉ lục khác
Phiên ngày 1.6, lần đầu tiên trong lịch sử, thanh khoản chỉ trong phiên sáng trên sàn HoSE đã vượt ngưỡng 21.700 tỉ đồng. Trong đó giá trị giao dịch khớp lệnh đã đạt khoảng 21.000 tỉ đồng. Cũng là một kỉ lục chưa từng diễn ra. Lần đầu tiên, sàn HoSE phải ngừng giao dịch vì áp lực của dòng tiền mạnh. Một điều tưởng chừng mâu thuẫn về mặt kinh doanh. Nhưng lại là thực tế, vì hệ thống của HoSE từ lâu đã thường xảy ra tình trạng nghẽn lệnh giao dịch, “đơ” sàn.
Vào giai đoạn tháng 12.2020 đến khoảng giữa tháng 4.2021. “ngưỡng kháng cự” về thanh khoản của sàn HoSE là vùng 14.000 tỉ đồng mỗi phiên. Cứ đến phiên chiều khi thanh khoản bước vào vùng này. Dấu hiệu nghẽn lệnh giao dịch lại xuất hiện, thị trường lại “được nghỉ sớm”. Nhà đầu tư nào muốn tiếp tục thì chỉ còn cách sang giao dịch ở sàn HNX và UpCom.
Hệ thống bị quá tải
Trao đổi với báo chí chiều ngày 1.6, ông Lê Hải Trà – Tổng Giám đốc HoSE – cho biết. Vào thời điểm tháng 12.2020, khi hệ thống bị quá tải thì giá trị giao dịch bình quân một phiên khoảng 12.200 tỉ đồng. Đến tháng 4.2021, thanh khoản mỗi phiên tăng lên 18.800 tỉ đồng. Và tháng 5 tăng tiếp lên mức 22.300 tỉ đồng. Phiên sáng ngày 1.6.2021, giá trị giao dịch vượt mức 21.700 tỉ đồng. Một mức thanh khoản chưa bao giờ có trong lịch sử. Trên thực tế, từ khoảng nửa cuối tháng 4.2021, với những cải tiến, sàn HoSE đã nâng ngưỡng kháng cự về thanh khoản lên vùng 21.000-22.000 tỉ đồng. Thanh khoản vượt qua mức đó, tình trạng nghẽn lệnh xảy ra và sàn lại bị “đơ”.
Sức chịu tải bao nhiêu là đủ?
Và cũng từ thực tế phiên giao dịch sáng ngày 1.6, dấu hiệu trả kết quả chậm từ HoSE về các sàn thành viên diễn ra từ nửa đầu phiên sáng, không ít bảng điện tử các sàn thành viên nhảy loạn nhịp không thể xác định được chính xác mức giá khớp tại một thời điểm. Trong 5 phiên gần nhất từ ngày 25-31.5, thanh khoản trên sàn HoSE liên tục tăng dần đều từ mức hơn 21.000 tỉ đồng lên mức trên 25.000 tỉ đồng. Phiên ngày 31.5, chỉ trong phiên sáng thanh khoản đã đạt hơn 19.000 tỉ đồng, một kỉ lục. Thế nhưng sang phiên 1.6, kỉ lục mới lại xuất hiện với con số hơn 21.700 tỉ đồng về thanh khoản.
Tiền ở đâu ra nhiều thế?
Tất nhiên không phải từ khối ngoại. Bởi từ đầu năm 2021 tới nay, khối ngoại liên tục bán ròng mạnh còn hơn cả trong năm 2020. Dòng tiền đó cũng không phải phần lớn từ khối tự doanh của các công ty chứng khoán. Theo hãng tin Bloomberg trong một bài viết gần đây. Khoảng 90% giá trị giao dịch trên thị trường chứng khoán Việt Nam đến từ các nhà đầu tư cá nhân. Trong khi 2 thị trường chứng khoán cũng tăng trưởng mạnh hàng đầu khu vực là Hàn Quốc và Đài Loan (Trung Quốc). Tỉ lệ này chỉ là 75% và 70%. Chính dòng tiền từ khối nhà đầu tư cá nhân tại Việt Nam. Đã thúc đẩy chỉ số VN-Index tăng điểm khoảng 20% tính từ đầu năm tới nay. Mức tăng mạnh nhất trong khu vực.
Lãi suất thấp là nguyên nhân lớn thúc đẩy dòng tiền nhàn rỗi hay từ các kênh đầu tư khác gặp khó khăn trong mùa dịch tìm đến thị trường chứng khoán để tìm kiếm cơ hội lợi nhuận. Bên cạnh đó, chưa bao giờ lãi vay margin tại các công ty chứng khoán hấp dẫn như thời gian gần đây. Có những gói vay margin với lãi suất chỉ còn 6%, thúc đẩy nhà đầu tư sử dụng đòn bẩy tài chính nhiều hơn; dẫn đến nhiều thời điểm, các công ty chứng khoán bị rơi vào tình trạng “căng margin”, dẫn đến những phiên thoát hàng ào ạt của nhà đầu tư trên thị trường.
Cho đến “kỷ lục” trục trặc
Tuy nhiên, sự tăng trưởng của những chỉ số, thanh khoản và khối lượng giao dịch kỷ lục. Cũng đi kèm với những trục trặc “kỷ lục” gây bức xúc cho nhà đầu tư. Chứng khoán trên mạng xã hội từ đầu tháng 6-2021. Khi thanh khoản và khối lượng giao dịch trên thị trường liên tục phá những kỷ lục mới. Tình trạng tắc nghẽn, đơ xảy ra trên sàn HoSE ngày một nhiều. Ban đầu, các công ty chứng khoán khuyến khích khách hàng hạn chế sửa, hủy lệnh giao dịch. Đến ngày 3-6, một số công ty chứng khoán chính thức. Không cho nhà đầu tư sửa, hủy lệnh trong thời gian giao dịch…
“Cộng thêm nhiều thời điểm cả sàn HoSE rơi vào tình trạng “mù” khi không hiển thị khối lượng. Giá trị khớp lệnh, bảng giá không biết ai mua – ai bán. Đặt lệnh vài phút sau mới hiển thị do sàn nghẽn. Khiến giá khớp tăng cao hơn hoặc giảm sâu hơn so với giá đặt ban đầu. Có lệnh đến lúc khớp thì về giá sàn, nhà đầu tư bị thiệt hại nặng nề. Chưa bao giờ thấy giao dịch chứng khoán trong tình trạng “bịt mắt” như vậy” – anh Việt Anh (một nhà đầu tư có nhiều năm kinh nghiệm trên thị trường) bức xúc.
